
Table of Contents
Ubambekile ngesimo se-SRD grant esithi ‘Senqatshwa’ ku-SASSA? Lokhu akuyona ukuphela. Siveza amasu aphambili angu-5 abafaki zicelo abaphumelelayo abawasebenzisayo ngoZibandlela (December) 2025 ukuze bahlunge uhlelo, baqonde izizathu zokwenqatshwa, futhi ekugcineni bavunyelwe. Funda okungakutshelwa yi-SASSA mayelana ne-‘means test’, ukuqinisekiswa kobunikazi, nokunye.
Ubuhlungu Bokuthi ‘Senqatshwa’: Kungani Isicelo Sakho SeSASSA Siwehlule NgoZibandlela 2025
Ulinde isikhathi eside, uqinisekisa isimo sakho nsuku zonke, kodwa wabona lelo gama elilodwa, elibuhlungu: ‘Senqatshwa’. Kubo bonke abantu baseNingizimu Afrika abathembela kusibonelelo se-R350 Social Relief of Distress (SRD), lokhu kuyingozi enkulu, ikakhulukazi njengoba sibheke ku-2026. Kodwa kuthiwani uma sikutshela ukuthi ‘Senqatshwa’ akuyona njalo isinqumo sokugcina? Ngokuvamile, kuyindida engaxazululeka. Uhlelo luyinkimbinkimbi futhi aluthetheleli, kodwa lunezinhlelo. Abafaki zicelo abaphumelelayo—labo abavunyelwa inyanga nenyanga—abazimane nje banenhlanhla. Baqonda imithetho efihlekile yalo mdlalo. Lo mhlahlandlela awumayelana nokufaka isicelo kabusha nje; umayelana nokuguqula indlela yakho. Sizokukhombisa amasu ayisihlanu (5) ahlukanisa ‘Abavunyelwe’ ku ‘Abenqatshiwe’ ngo-2025.
Icebo #1: Hlukanisa Izizathu Zokwenqatshwa Eziyindida ZeSASSA
Izizathu zokwenqatshwa kwe-SASSA zingazizwa njengolimi lwangaphandle. Ukuze uwine, kufanele uluqonde lolu limi. Ake sihumushe izizathu ezivame kakhulu zokwehluleka ngo-2025:
- ‘Umthombo Wemali Ohlukile Uboniwe’ (Alternative Income Source Identified): Lesi isizathu esingaqondwa kahle. AKUSHO ukuthi unomsebenzi osemthethweni. Uhlelo luskena i-akhawunti yakho yasebhange (exhumene nenombolo yakho ye-ID) nganoma yikuphi ukungena kwemali okwedlula umkhawulo ka-R624 ngenyanga. Lokhu kungaba yisipho sika-R700 esivela esihlotsheni, inkokhelo yomsebenzi omncane owenziwe kanye, noma ukubuyiselwa kwemali (refund). Abawinile bayakwazi lokhu futhi baqikelela ngezinto ezenzeka ebhange labo. Baqinisekisa ukuthi imali engenayo yanyanga zonke, kusuka kunoma yimuphi umthombo, ayiweli ngaphezu kwalowo mkhawulo.
- ‘Ukuqinisekiswa Kobunikazi Kwehlulek’ (Identity Verification Failed): Lokhu kuzwakala sengathi wenze iphutha lokuthayipha, kodwa ngokuvamile kujule kakhulu. I-SASSA iqhathanisa isicelo sakho ne-database yoMnyango Wezindaba Zasekhaya (DHA). Uma igama lakho, isibongo, noma inombolo ye-ID ingafani ngqo namarekhodi e-DHA, uyenqatshwa. Lokhu kuvamile kubantu abasanda kushada noma abanamaphutha emibhalweni yabo ye-ID. Abawinile abacabangi; baqinisekisa imininingwane yabo nge-DHA ngaphambi kokufaka isicelo.
- ‘U-UIF Ubhalisiwe’ (UIF Registered) noma ‘NSFAS Ubhalisiwe’: Kungenzeka ukuthi wabhaliswa ku-UIF eminyakeni edlule emsebenzini owukhohliwe kudala. Uhlelo aluhlali lwazi ukuthi alusebenzi yini. Ngokunjalo, ukubhaliswa kwe-NSFAS kwesikhathi esidlule kungaphazamisa isicelo sakho. Abawinile bayabheka; baqinisekisa isimo sabo kumawebhusayithi oMnyango WezabaSebenzi ne-NSFAS ukuqinisekisa ukuthi akukho ukubhaliswa okudala okungumoya okuvimba isibonelelo sabo.
Icebo #2: Qonda Kahle I-Means Test – Akuyona Imali Engenayo Kuphela
I-means test (ukuhlolwa kwemithombo yakho) iyindonga engabonakali abafaki zicelo abaningi abayishayayo. Kusukela ngoZibandlela 2025, umthetho ucacile: uma kungena ngaphezu kuka-R624 ku-akhawunti yakho yasebhange enyangeni ethile, uyenqatshelwa kuleyo nyanga. Kungukuhlolwa okuqinile, okwenziwa ngokuzenzakalela (automated). Akukho muntu ozolalela indaba yakho yokuthi u-R700 wawungowokuthengela ingane yakho umfaniswano wesikole. Indlela Yomwinile:
- Yazi Umjikelezo Wakho: I-SASSA ihlola isimo sakho sezezimali ngenyanga edlule. Ukuze uvunyelwe ngoMasingana (January) 2026, i-akhawunti yakho yasebhange ngoZibandlela (December) 2025 kufanele ngabe ihlale ngaphansi komkhawulo ka-R624.
- Phatha Imali Engenayo: Uma wenza imisebenzi emincane noma uthola usizo emndenini, zama ukuphatha lokho. Cela ukuthi bakunike imali engukheshi esikhundleni se-EFT uma lokho kubeka engcupheni yokuweqa umkhawulo. Akukhona ukufihla imali engenayo, kodwa ukuqonda nokulandela imithetho eqinile yohlelo.
- Sebenzisa I-Akhawunti Ehlukile: Uma kungenzeka, sebenzisa i-akhawunti yasebhange kuphela yokusetshenziswa komuntu siqu ongayiqapha eduze. Ukuyihlanganisa namabhizinisi noma izinto ezivela kubangani kudala isithombe esingcolile sezezimali esingahunyushwa kalula uhlelo oluzenzakalelayo. I-akhawunti ecacile, enebhalansi ephansi, iyona ndlela elula yokuqonda ekuvunyweni.
Icebo #3: Ukuhlolwa Kwangaphambi Kokuvunywa – Lungisa Izinkinga Ngaphambi Kokuba I-SASSA Ize Ifike Kuzo
Kungani ulinde ukuthi i-SASSA ikwenqabe? Abafaki zicelo abaphumelelayo benza njengabaphenyi, bethola futhi belungisa izinkinga ezingaba khona ngaphambi kokuba bathumele isicelo sabo noma bafake isicelo kabusha. Nansi i-checklist yakho yokuhlola ngo-2025:
- Ukuhlolwa koMnyango Wezindaba Zasekhaya: Ingabe igama lakho libhalwe kahle? Ingabe isimo sakho somshado siyamangalelana (up to date)? Vakashela iwebhusayithi ye-DHA noma ihhovisi lendawo ukuze uqinisekise ukuthi imininingwane exhunywe ne-ID yakho i-100% ilungile.
- Ukuhlolwa koMnyango WezabaSebenzi: Hamba kuwebhusayithi esemthethweni yoMnyango WezabaSebenzi uhlole inombolo yakho ye-ID nganoma yikuphi ukufakwa kwemali kwe-UIF okusebenzayo. Uma uthola ukuthi umqashi omdala akakasiphathisi isimo sakho, kufanele uxhumane nabo ukuze bakulungise.
- Ukuqinisekiswa Kabili Kwemininingwane Yasebhange: Ngena ku-akhawunti yakho yasebhange. Ingabe igama eliku-akhawunti liyahambisana ngqo nombhalo wakho we-ID? Ingabe ungumnikazi we-akhawunti? Ukusebenzisa i-akhawunti yomunye umuntu ukwenqatshwa ngokushesha.
Icebo #4: Khetha Isikhali Sakho – Ukudlulisa Isinqumo (Appeal) Vs. Ukufaka Isicelo Kabusha Ngobuchule
Uma wenqatshwa, unezinketho ezimbili: ukudlulisa isinqumo (appeal) noma ukufaka isicelo kabusha ngenyanga elandelayo. Ukukhetha okulungile kubalulekile.
- Nini Ukudlulisa Isinqumo: Ukudlulisa isinqumo kwenzelwa uma ukholwa ukuthi uhlelo lwe-SASSA lwenza iphutha. Isibonelo, uma bakumaka ngokuthi ‘UIF Ubhalisiwe’ kodwa unobufakazi bokuthi awuzange ube nomsebenzi noma isimo sakho saqedwa kudala. Uthi, ‘Imininingwane yakho ayilungile, futhi nanku ubufakazi bami.’ Le nqubo ingathatha isikhathi eside.
- Nini Ukufaka Isicelo Kabusha Ngobuchule: Ukufaka isicelo kabusha kwenzelwa uma izimo zakho ziwukuhluleka, kodwa manje sezingashintshile. Isibonelo, uma wenqatshwa ’ngemali engenayo ehlukile’ ngoLwezi ngoba isihlobo sakuthumelela u-R800, akusizi ukudlulisa isinqumo. Wena wedlula umkhawulo. Isinyathelo sokuwina ukuqinisekisa ukuthi imali engenayo ngoZibandlela ingaphansi kuka-R624 bese nje ufaka isicelo kabusha ngomjikelezo olandelayo. Lokhu ngokuvamile kuyashesha futhi kusebenza ngaphezu kokudlulisa isinqumo okungenathemba.
Icebo #5: Umdlalo Wokuxhumana – Ukugcina Imininingwane Yakho Isebenza
Izinhlelo ze-SASSA zithembela enombolweni yocingo oyinikezayo. Yikhona ukuxhumana kwakho okuyinhloko, ukuqinisekiswa, nezaziso zesimo. Esinye sezizathu ezivame kakhulu, futhi ezingagwenywa kalula, zokwehluleka kokukhokha inombolo yocingo engasebenzi. Imithetho Yegolide Yomwinile:
- Inombolo Eyodwa, Isicelo Esisodwa: Sebenzisa inombolo yeselula eyodwa, esebenzayo, ebhaliswe egameni lakho. Ungasebenzisi inombolo yomngani noma yesihlobo.
- Vuselela Ngokushesha: Uma ulahlekelwa ucingo lwakho noma ushintsha inombolo yakho, okumele ukwenze kuqala ukuvuselela imininingwane yakho kuwebhusayithi ye-SASSA SRD. Ukwehluleka ukwenza lokho kungaholela ekungakhokhelweni noma ekumisisweni kwesibonelelo sakho.
- Vikela Inombolo Yakho: Qaphela imikhonyovu ecela i-PIN yakho noma imininingwane yomuntu siqu nge-SMS. I-SASSA ngeke ikucele i-PIN yakho yasebhange. Sebenzisa kuphela iwebhusayithi esemthethweni ye-SASSA noma inombolo ye-WhatsApp ukuphatha isibonelelo sakho.
Ukuhlanganisa Konke: Uhlelo Lwakho Lokusebenza Lwango-2026
Ukuvunyelwa isibonelelo se-SRD ngo-2025 nokungena ku-2026 akukona ngenhlanhla, kodwa ngobuchule. Misa umjikelezo wokufaka isicelo nokwenqatshwa. Kunalokho, phatha isimo.
- Phenya: Sebenzisa umhlahlandlela wethu ukuze uqonde isizathu sakho esiqondile sokwenqatshwa.
- Hlola: Qinisekisa imininingwane yakho noMnyango Wezindaba Zasekhaya, WezabaSebenzi, nasebhange lakho.
- Hlela: Phatha i-akhawunti yakho yasebhange ukuze uhlale ngaphansi kwe-means test ka-R624.
- Yenza: Khetha ngokuhlakanipha phakathi kokudlulisa isinqumo (appeal) nokufaka isicelo kabusha ngobuchule. Ngokwamukela indlela yokucabanga yomfaki sicelo ophumelelayo, ukhulisa kakhulu amathuba akho okusuka ku-‘Senqatshwa’ uye ekuboneni Izinsuku Zokukhokha ezamukelekayo ekhalendeni lakho.
FAQs
Kungani isibonelelo sami se-SASSA R350 senqatshwa uma ngingenawo umsebenzi noma imali engenayo?
Lesi isimo esivame kakhulu nesicasulayo. Isizathu esivame kakhulu isimo esithi ‘umthombo wemali ohlukile uboniwe’. Uhlelo oluzenzakalelayo lwe-SASSA luskena i-akhawunti yasebhange exhunywe kwi-ID yakho. Uma noma iyiphi imali, ngisho nesipho esivela emndenini noma inkokhelo yesikhashana yomsebenzi omncane, iphushela isamba semali engenayo yanyanga zonke ngaphezu komkhawulo ka-R624, uyonqatshwa kuleyo nyanga. Akudingeki kube umholo ovela emsebenzini.
Kusho ukuthini ngempela ukuthi ‘Ukuqinisekiswa Kobunikazi Kwehlulekile’?
Kusho ukuthi imininingwane yomuntu siqu esesicelweni sakho se-SASSA (igama, isibongo, inombolo ye-ID) ayihambisani ngqo nedatha ephethwe uMnyango Wezindaba Zasekhaya (DHA). Lokhu kungaba ngenxa yephutha elilula lokuthayipha, ushintsho lwegama ngemuva komshado olungavuswelwanga ku-DHA, noma iphutha emarekhodi e-DHA. Isinyathelo sokuqala ukuqinisekisa ukuthi imininingwane yakho ilungile kuMnyango Wezindaba Zasekhaya.
Kungcono yini ukudlulisa isinqumo (appeal) noma ukufaka isicelo kabusha uma isibonelelo sami senqatshwa?
Kuncike esizathwini sokwenqatshwa. Kufanele udlulise isinqumo (appeal) uma ukholwa ukuthi ulwazi lwe-SASSA lungalungile (isb., bathi unobhaliso lwe-UIF kodwa ungalubhalanga). Kufanele ufake isicelo kabusha ngomjikelezo wenyanga olandelayo uma ukwenqatshwa kusekelwe ezimweni zakho zangempela ezishintshile (isb., uthole ngaphezu kuka-R624 enyangeni eyodwa kodwa ngeke uthole okwedlula lokho enyangeni elandelayo).
Kuthatha isikhathi esingakanani ukuvunyelwa ngemuva kokufaka isicelo kabusha?
Ngemuva kokufaka isicelo kabusha, isicelo sakho sicatshangelwa inyanga elandelayo. Ngokwesibonelo, uma ufaka isicelo kabusha ngoZibandlela 2025, uzohlolwa isibonelelo sikaMasingana 2026. Ukuqinisekiswa ngokuvamile kwenzeka kuleyo nyanga, futhi uma uvunyelwe, inkokhelo ilandela ngokuya ngohlelo olushicilelwe. Akwenzeki ngokushesha.
Ngingasithola yini isibonelelo se-SASSA uma isihlobo singithumela imali?
Yebo, kodwa kufanele uqaphele kakhulu. Uhlelo luhlola ngokuzenzakalelayo isamba semali engenayo. Uma isihlobo sikuthumelela imali futhi isamba semali yonke engena kwi-akhawunti yakho kuleyo nyanga yedlula u-R624, uzoqothuka kuleso sikhathi sesibonelelo. Isamba sonke, hhayi umthombo, esibalulekile ku-means test.
Isimo sami se-SASSA sesinesikhathi eside sithi ‘Pending’. Ngenzenjani?
Isimo esithi ‘Pending’ isikhathi eside sivame ukusho ukuthi kunenkinga yokuqinisekiswa okunzima ukuxazululwa wuhlelo. Lokhu kuvame ukuhlobana nezinkinga zedatha yoMnyango Wezindaba Zasekhaya, ukuqinisekiswa kwemininingwane yasebhange, noma ukumaka okungenzeka kukhona kwenye i-database kahulumeni. Indlela engcono kakhulu ukuqala ngokuqinisekisa kabili ukuthi yonke imininingwane yakho oyithumelile ilungile. Uma ilungile, kufanele uxhumane ngqo ne-SASSA ngocingo ukuze ubuze isizathu esiqondile sokubambezeleka.
Kungani i-SASSA ingiqotshile ngokuthi ‘Ngi-UIF Registered’ ngingasebenzanga iminyaka eminingi?
Lokhu kwenzeka lapho umqashi wakudala engazange aqede kahle iphrofayili yakho ohlelweni loMnyango WezabaSebenzi. Noma ungatholi izinzuzo ze-UIF, uhlelo lukubona ‘ubhalisiwe’ futhi ngaleyo ndlela awufaneleki. Udinga ukuxhumana noMnyango WezabaSebenzi noma umqashi wakudala ukuze kulungiswe isimo sakho sibe ‘singasebenzi’ (inactive).
Ingabe isibonelelo sami sizovunyelwa ngokushesha uma ngisebenzisa i-akhawunti yasebhange esikhundleni se-cash send?
Ngokuvamile, ukusebenzisa i-akhawunti yakho yasebhange siqu kuyindlela ethembeke kakhulu. Ukuqinisekiswa kobunikazi be-akhawunti yasebhange kuyisinyathelo esibalulekile, futhi uma sekwenziwe, izinkokhelo zivamise ukuhambisana. Ngenkathi i-cash send iyindlela, ingahle ibhekane nokubambezeleka noma ifune ukuthi uqoqe ezindaweni ezithile, kuyilapho inkokhelo yasebhange iya ngqo kuwe. I-SASSA ikhuthaza bonke abafaki zicelo ukuthi basebenzise ama-akhawunti abo asebhange.
Read Next
Inkinga ka-SASSA ye-R350: Ingabe I-Grant Iwusizo Olukhulu noma Isicupho ngoZibandlela 2025?
Njengoba u-2025 usuphela, ingxoxo iyashuba: Ingabe izibonelelo zika-SASSA, …
'Isipoki' EsiseBhange Lakho: Kungani Isibonelelo Sakho SeSASSA Singase Sinciphe NgoZibandlela 2025 (Nendlela Yokukulungisa)
Umbiko ophenyayo mayelana ’nokudonswa kwesipoki’ okungagunyaziwe …
Comments & Discussions